Avrupa Birliği vize politikası

Avrupa Birliği Vize politikası Yirmi iki Avrupa Birliği üyesi ülke Schengen Alanı'nın parçasıdır ve tekdüze bir vize politikasına sahiptirler. Buna ek olarak, Avrupa Birliği dışındaki dört ülke (İzlanda, Lihtenştayn, Norveç ve İsviçre) Avrupa Birliği ile yapmış oldukları anlaşma ile Schengen Alanı'nın parçası olan aynı tip vize politikasını benimsemektedirler.

Üç Avrupa Birliği üyesi ülke (Bulgaristan, Hırvatistan, Kıbrıs Cumhuriyeti ve Romanya) henüz Schengen Alanı'nın parçası değildir, ama yine de Schengen müktesebatını esas almakta olan vize politikasını yürütmektedirler.

İki Avrupa Birliği üyesi devleti olan İrlanda ve Birleşik Krallık Schengen yerine Common Travel Area olarak bilinen bir seyahat bölgesini işletmekte olup, bu ülkeler kendi istekleri ile Schengen Alanı'nın bir parçası değildirler. Her İki ülke, Schengen ülkelerinden farklı olan ayrı vize politikası yürütmektedirler.

Tüm Avrupa Birliği üye ülkelerinin vatandaşları, İzlanda, Liechtenstein, Norveç ve İsviçre olmak üzere sadece vizeden muaf değildirler. Bu muafiyetle beraber yasal olarak birbirlerinin ülkelerinde vizesiz girmek ve ikamet etme hakkına sahiptirler. Birbirlerinin ülkelerinde serbest dolaşım hakkına sahip olup, ancak durumları az sayıda sınırlı olabilir.

Schengen Bölgesi vize listesi

Schengen üyesi devletler

Diğer AB üyeleri ve AB'nin özel ülkeleri ve Schengen üyeleri

Bazı durumlarda daha uzun vizesiz yararlanabilen ülkeler. Yeni Zelanda vatandaşları haricinde bir 180 günlük süre içinde 90 gün süreyle Schengen ülkelerine vizesiz erişimi mümükündür(EC 539/2001 Annex II)

Schengen ülkesine giriş için vize gerekli(EC 539/2001 Annex I)

Schengen ülkeleri üzerinden transit geçiş için vize gerekli(EC 810/2009 Annex IV)

Batı Sahra Fas tarafından işgal durumda

Vize durumu bilinmiyor

Vizeden muaf bireyler

Aşağıdaki kategorilerdeki bireyler, Schengen Alanı'na, Bulgaristan, Kıbrıs, Hırvatistan ve Romanya'ya vizesiz girebilmektedirler:

AB, AEA ve İsviçre vatandaşları

Geçerli bir pasaport veya ulusal kimlik kartı olan tüm Avrupa Birliği üye ülkelerinin vatandaşları, Avrupa Ekonomik Alanı (İzlanda, Lihtenştayn ve Norveç) ve İsviçre girip vizesiz Schengen Alanı'nda, ve ayrıca Bulgaristan, Kıbrıs ve Romanya'da ikamet edebilirler.

Tanınmayan seyahat belgeleri

Aşağıdaki seyahat belgeleri herhangi bir Schengen ülkesi tarafından kabul edilmeyip, Bulgaristan, Kıbrıs ve Romanya içinde vize seyahat belgeleri geçerli olmamaktadır.

Kuzey Kıbrıs pasaportu
Sahra pasaportu

Buna ek olarak, aşağıdaki ülkelerin pasaportları Bulgaristan, Kıbrıs ve Romanya ya da herhangi bir Schengen ülkesi tarafından egemen devletlerin pasaportu olarak ve geçerli seyahat belgeleri olarak kabul edilmemektedir.

Abhazya pasaportu
Dağlık Karabağ pasaportu
Somaliland pasaportu
Güney Osetya pasaportu
Transdinyester pasaportu

Havaalanı transit

Genel olarak, Schengen bölgesi içinde bir havaalanı üzerinden geçen bir yolcu, Bulgaristan, Kıbrıs ve Romanya'dan geçerken airside vize gerekmez. Ancak, 5 Nisan 2010 tarihinde, havaalanı transit ortak vizesi Avrupa Birliği tarafından tanıtıldı. Şu anda, aşağıdaki 12 ülkenin vatandaşlarının Schengen bölgesi içinde herhangi bir havalimanından transit geçiş yaparken bir havaalanı transit vizesine sahip olmaları gerekmektedir.

Afganistan
Bangladeş
Kongo DC

Eritre
Etiyopya
Gana

İran
Irak
Nijerya

Pakistan
Somali
Sri Lanka

Bu 12 ülkenin vatandaşları aşağıdaki belli şartları sağlamaları durumunda havaalanı transit vizesinden muaftırlar:

Schengen vizesi, AB üyesi bir devlet tarafından verilen uzun süreli bir vize ya da ikamet iznine sahip ise
AB üyesi bir devlet veya Avrupa Ekonomik Alanı Anlaşması, Kanada, Japonya ve Amerika Birleşik Devletleri veya bu ülkelerden birine ait geçerli bir vizeye sahip ise
Bir AB vatandaşının aile üyesi ise,
Diplomatik pasaport sahibi ise veya
Bu ülkelerden birinin uyruğunda olup Uluslararası Sivil Havacılık Şikago Sözleşmesi'ne taraf olan uçuş mürettebatı ise.

Vize kolaylığı anlaşmaları

Avrupa Birliği, Avrupa Birliği vatandaşları ve ortak ülkenin vatandaşlarına vizelerde kolaylaştırma anlaşmaları imzalamıştır. Kolaylaştırılmış işlemler ile daha hızlı vize işlem süreleri, azaltılmış vize ücreti veya ücretsiz vize başvuru işlemleri, istenilen belgelerin listesini azaltmasını sağlamaktadır. Anlaşmaların yürürlükte olduğu ülkeler aşağıdadır:

Ülke	Yürürlüğe giriş
Arnavutluk	2008
Ermenistan	2014
Azerbaycan	2014
Bosna-Hersek	2008
Yeşil Burun Adaları	2014
Makedonya	2008
Gürcistan	2011
Moldova	2013
Karadağ	2008
Sırbistan	2008
Rusya	2007
Ukrayna	2013

Son 5 yıl içinde değişiklikler

6 Mayıs 2015 tarihinde geçerli olmak üzere karşılıklı vizesiz anlaşma Birleşik Arap Emirlikleri ile imzalandı. 26 Mayıs 2015 tarihinde derhal geçerli olmak üzere karşılıklı vizesiz anlaşma Doğu Timor ile imzalandı. 28 Mayıs 2015 tarihinde karşılıklı vizesiz anlaşma Dominika, Grenada, Samoa, Saint Lucia, Saint Vincent ve Grenadinler, Trinidad ve Tobago ve Vanuatu vatandaşları için yürürlüğe girmiştir. Tonga ile vize muafiyet anlaşması 21 Kasım 2015 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Kolombiya ile benzer bir vize muafiyet anlaşması 3 Aralık 2015 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Palau ile vize muafiyet anlaşması 8 Aralık 2015 tarihinde yürürlüğe girmiştir.Peru ile Anlaşma 2016 15 Mart tarihinde yürürlüğe girmiştir. Kiribati ile 23 Haziran 2016, Marşal Adaları ile 28 Haziran 2016 ve Tuvalu vatandaşları için 2 Temmuz 2016 tarihinde anlaşmalar yürürlüğe girerek Avrupa Birliği'nin Schengen ülkeleri için vize zorunluluğu kaldırılmıştır.

5 Ağustos 2015 tarihinde, Avrupa Komisyonu, Çin ile diplomatik pasaport sahipleri için kısa süreli vize muafiyet anlaşması müzakerelerinin açılmasını onaylayan bir tavsiye sundu. Anlaşma sonradan 29 Şubat 2016 tarihinde her iki tarafça imzalanmış ve 2 Mart 2016 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Anlaşma İngiltere ve İrlanda için geçerli değildir.

Gelecekteki değişiklikler

22 Kasım 2010 tarihinde, Avrupa Konseyi ve Ukrayna "kısa süreli seyahat için vizesiz rejim kurulmasına yönelik Ukrayna için bir eylem planı" açıkladı. 15 Aralık 2011 tarihinde, AB-Rusya zirvesi sonrasında verilen açıklamada, Avrupa Komisyonu Başkanı, Rusya ile "vizesiz seyahat yolunda Ortak Adımlar" ın lansmanını doğruladı. 14 Haziran 2012 tarihinde, Kosova, AB ile vize uygulamasının kaldırılmasına ilişkin bir yol haritası aldı. Gürcistan ile vize serbestleştirme konusunda bir eylem planı 25 Şubat 2013 tarihinde başlatıldı. Aralık 2013 yılında bir geri kabul anlaşması imzaladıktan sonra, AB "vizesiz rejim yolunda Yol Haritası" da dahil olmak üzere Türkiye ile vize diyaloğu başladı. Ekim 2016 tarihinde Türkiye ile vizeler kalkacaktır.

7 Kasım 2012 tarihinde, Avrupa Komisyonu, 16 ada ülkelerinden gelen vatandaşlar için vizesiz seyahati tanıtmak için bir öneri açıkladı 5 Karayip ülkesi (Dominika, Grenada, Saint Lucia, Saint Vincent ve Grenadinler ve Trinidad ve Tobago), 10 Pasifik ülkesi (Kiribati, Marshall Adaları, Mikronezya, Nauru, Palau, Samoa, Solomon Adaları, Tonga, Tuvalu ve Vanuatu) ve Doğu Timor. Şubat 2014 yılında Avrupa Parlamentosu da üç diğer ülkeyi dahil ederek liste değiştirilmiştir: Kolombiya, Peru, ve Birleşik Arap Emirlikleri. Komisyon, ayrıca vize muafiyeti konusunda ikili anlaşmalar konusunda müzakerelerin açılmasından önce yeni bir maddede belirtilen kriterlere ilişkin Kolombiya ve Peru'nun durumu değerlendirdi. Anlaşmalar Haziran 2015 yılında Kolombiya ve Peru ile parafe edildi ve 2015 yılında daha sonra vize muafiyetinin yürürlüğe girmesi bekleniyor.

2012 yılı sonlarına doğru İsveç ve Almanya dahil bazı ülkeler, vize nedeniyle ağırlıklı olarak Romanlar tarafından sığınma başvurularının sayısında önemli bir artış olduğunu, ayrıca Sırp ve Makedon vatandaşlarına yeniden vizeye dahil edilmesi gerektiğini önerdi. Şu anda Avrupa Birliği 2016 yılında, şu ülkelerle karşılıklı vizesiz rejimi sunmak niyetindedir:

Okyanusya

Mikronezya Federal Devletleri
Nauru
Solomon Adaları

Avrupa

Gürcistan
Kosova
Türkiye
Ukrayna


Çin

5 Ağustos 2015 tarihinde Avrupa Komisyonu, Çin ile diplomatik pasaport sahipleri için kısa süreli vize muıafiyet anlaşması müzakerelerinin açılmasını onaylayan bir tavsiye sundu.

Endonezya

10 Temmuz 2015 tarihinde, Endonezya Dışişleri Bakanı Retno Marsudi, Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı Frans Timmermans tarafından karşılandı ve Endonezya Pasaport hamillerinin Schengen Alanı'na vizesiz giriş olasılığı hakkında konuştular. Endonezya vatandaşlarına yönelik vize ret oranı 2014 yılında sadece yüzde 1,1 gibi oldukça düşük olması ve Endonezya vatandaşlarının göç ihlalinin çok düşük olduğu kaydedildi. Belçika, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Almanya, Macaristan, İtalya, Letonya, Lihtenştayn, Litvanya, Lüksemburg, Hollanda, Portekiz, Romanya ve İsviçre gibi bazı Schengen üyesi devletler Endonezya'nın Schengen Alanı'na vizesiz girişine destek vermişlerdir.

5 Kasım 2015 tarihinde Lüksemburg'da yapılacak AB-ASEAN bakanlar toplantısının oturum aralarında sırasında, Avrupa Komisyonu, Avrupa Konseyi tarafından bildiriyi incelenmek üzere teklif edilen ülkelerin listesinde Endonezya'yı dahil etmiştir. Endonezya'nın önerisi önümüzdeki yılın başlarında meclisine sunulacaktır. Avrupa Konseyi çalışma sonrası Endonezya'nın uygunluğunu gözden geçirmek için üç ana kuruluşa (Frontex, Europol ve Avrupa İltica Destek Ofisi) bu ülkenin durumunu soracaktır. Çalışmanın sonuçları olumlu olursa Konsey ve Avrupa Komisyonu Schengen vizesi muafiyeti konusunda Endonezya'nın durum değişikliği ile ilgili yeni bir düzenleme önerecektir.

25 Şubat 2016 tarihinde, Endonezya Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Arrmanatha Nasır, Endonezya'nın zaten vize muafiyeti almak için AB Komisyonu'ndan ve Schengen ülkelerinin neredeyse üçte ikisinin onayını aldığını iddia etti. AB'de vize muafiyet işlemi oldukça karmaşık ve bölgede yeni göç sorunları bulunmaktadır ve bu yüzden uygulama yakın gelecekte olmayacaktır. Bu arada Endonezya Belçika Büyükelçisi Patrick Herman, tüm paydaşların gerekli anlaşmaları sonuçlandırmak için çalışıldığını vize muafiyeti anlaşmasınında en kısa sürede ulaşılacağına emin olduğunu belirtti.

Kosova

14 Haziran 2012 tarihinde Kosova, AB ile vize uygulamasının kaldırılmasına ilişkin bir yol haritası aldı. Aralık 2015 yılında Avrupa Komisyonu kalan sekiz gereksinimin bulunduğu listelyi, vize serbestleştirme yol gereklerini yerine getirmesi için Kosova'nın ilerlemesi konusunda üçüncü ve final raporunu kabul etmiştir.

Rusya

15 Aralık 2011 tarihinde , AB-Rusya zirvesi sonrasında verilen açıklamada, Avrupa Komisyonu Başkanı, Rusya ile "vizesiz seyahat yolunda Ortak Adımlar" lansmanını doğruladı fakat Kırım ilhakı yüzünden Mart 2014 yılı içinde görüşmeler askıya alındı.

Türkiye

Aralık 2013 yılında bir geri kabul anlaşması imzaladıktan sonra, AB "vizesiz rejim yolunda Yol Haritası" da dahil olmak üzere Türkiye ile vize diyaloğu başladı. 2-3 yıl içinde Türkiye ile vizesiz anlaşmaya varmak için bir plan bulunmaktadır. AB, Türkiye'nin vize serbestleştirme konusunda yerine getirilmesi Avrupa'ya mülteci ve göçmenlerin akını kaynaklanıyor hızlandırmak için hazır olduğunu duyurdu. 29 Kasım 2015 tarihinde yapılan AB-Türkiye zirvesine katılan tüm üye Devletlerin Vize Yol Haritasının yerine getirilmesini hızlandırmak için Türkiye tarafından verilen taahhütleri memnuniyetle karşıladı. Avrupa Komisyonu, 2016 yılının Mart ayı başlarında vize serbestleştirme yol haritasının Türkiye tarafından uygulanmasına ilişkin ikinci ilerleme raporunu sunacak.